Το σώμα μου αλλάζει

Αλλαγές από την… κορυφή μέχρι τα νύχια

Κατά την πιο γλυκιά περίοδο της ζωής μιας γυναίκας, αυτήν της εγκυμοσύνης, η υπερπαραγωγή ορμονών αποτελεί τη βασική αιτία για την εμφάνιση αλλαγών στα μαλλιά, το δέρμα και το σώμα της. Ποια είναι τα συμπτώματα αυτά, πώς μπορεί μια γυναίκα να τα αναγνωρίσει και πώς να απαλλαγεί από αυτά;
Ακμή
Κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, λόγω των ορμονικών διαταραχών, το δέρμα της γυναίκας πολλές φορές επηρεάζεται. Έτσι ενδέχεται να εμφανιστεί η ακμή της εγκυμοσύνης, ένα ενοχλητικό σύμπτωμα, που όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό. Με την κατάλληλη θεραπεία που συστήνει ο δερματολόγος τα σημάδια μειώνονται και το δέρμα διατηρείται όσο το δυνατόν περισσότερο καθαρό. Τα καλλυντικά προϊόντα που χορηγούνται από τον ειδικό είναι απόλυτα ασφαλή, καθώς δεν παρουσιάζουν παρενέργειες και προστατεύουν παράλληλα το έμβρυο. Εάν μετά την εγκυμοσύνη τα σημάδια της ακμής δεν εξαφανιστούν άμεσα, εφαρμόζεται μια πιο εντατική θεραπεία, κατάλληλη για τις ανάγκες της κάθε γυναίκας (συνυπολογίζονται διάφοροι παράγοντες όπως η ηλικία, εάν η γυναίκα θηλάζει ή όχι κ.ά.)
Κνησμός
Το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης παρουσιάζεται πολλές φορές ένας έντονος κνησμός στο δέρμα, κυρίως μετά από το μπάνιο. Το σύμπτωμα αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και μπορεί να μειωθεί σημαντικά είτε με ένα πολύ σύντομο χλιαρό ντους είτε με την εφαρμογή του κατάλληλου ενυδατικού γαλακτώματος ή ενός μαλακού σαπουνιού που θα συστήσει ο δερματολόγος. Κάντε με τα προϊόντα αυτά ένα απαλό μασάζ σε όλο σώμα δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην περιοχή της κοιλιάς και του στήθους.
Πανάδες
Με την υπερδιέγερση των ορμονών, που γίνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αυξάνονται τα επίπεδα της μελανίνης. Η ουσία αυτή ευθύνεται για την εμφάνιση σκούρων κηλιδώσεων, κυρίως στις περιοχές του άνω χείλους και του μετώπου, που ονομάζονται μητρικό χλόασμα ή αλλιώς πανάδες. Η ηλιακή ακτινοβολία εντείνει σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα των σκούρων αυτών κηλιδώσεων, γι’ αυτό και δεν πρέπει να ξεχνάτε να φοράτε αντηλιακή κρέμα και να αποφεύγετε να εκτίθεστε στον ήλιο σε ώρες αιχμής (από τις 11 π.μ. έως τις 4μ.μ.). Μετά τον τοκετό άλλωστε θα μπορέσετε να απαλλαγείτε από τις κηλίδες αυτές αμέσως. Πώς; O δερματολόγος θα εφαρμόσει κάποιο χημικό πίλινγκ ή θα σας συστήσει ειδικές κρέμες που, είτε ξεχωριστά είτε σε συνδυασμό με οξέα φρούτων (ανάλογα με την κάθε περίπτωση), θα μπορέσουν να τις εξαφανίσουν αποτελεσματικά.
Στο σώμα σας ενδεχομένως να δημιουργηθούν και πανάδες που δεν είναι εμφανείς όπως αυτές που παρουσιάζονται στα γεννητικά όργανα ή γύρω από τις θηλές. Αύξηση θα παρατηρήσετε και στα θηλώματα (πολύ μικρά εξογκώματα που εμφανίζονται κυρίως στο πρόσωπο, το λαιμό, τις μασχάλες και τους μηρούς), τα οποία μετά την εγκυμοσύνη μπορούν να αφαιρεθούν με διάφορες μεθόδους όπως η κρυοπηξία, το λέιζερ ή η διαθερμοπηξία.
Τριχοφυΐα - Τριχόπτωση
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρατηρείται μια έντονη αύξηση της τριχοφυΐας, καθώς οι τριχικοί θύλακες αυξάνονται σε ποσοστό 10-15%. Ως αποτέλεσμα, τα μαλλιά αποκτούν μια πιο λαμπερή, πλούσια και υγιή όψη. Μετά τον τοκετό όμως εμφανίζεται μια έντονη τριχόπτωση, που αλλιώς ονομάζεται τελογενής αλωπεκία. Η τριχόπτωση αυτή εξηγείται απόλυτα: Μαζί με τα επίπεδα των ορμονών πέφτουν και οι τρίχες που έχουν «κρατηθεί» στο πλαίσιο των ευνοϊκών ορμονικών επιδράσεων της εγκυμοσύνης. Επιπλέον, στην εγκυμοσύνη παρατηρείται πολλές φορές αύξηση του δευτεροειδούς τριχώματος (ανδρικού τύπου τριχοφυΐα), κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς, στη μέση και γύρω από τις θηλές του στήθους, που αμέσως μετά τον τοκετό υποχωρεί.
Σημάδια στα νύχια
Τα νύχια κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να παρουσιάσουν γραμμώσεις, οι οποίες μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα –λίγους μήνες μετά τον τοκετό– επανέρχονται στο φυσιολογικό. Επιπλέον, εάν δεν ρυθμιστεί η αναιμία που εμφανίζεται κατά την εγκυμοσύνη (πολλές είναι οι γυναίκες που για διάφορους λόγους δεν μπορούν να πάρουν τα απαραίτητα συμπληρώματα σιδήρου που δίνονται κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης), μπορεί να προκληθεί η λεγόμενη κοιλονυχία – δηλαδή το νύχι παίρνει κοίλο σχήμα.
Ραγάδες
Οι ραγάδες είναι αποτέλεσμα της ραγδαίας αύξησης των ορμονών στο σώμα της εγκύου αλλά και του σωματικού της βάρους. Εμφανίζονται κυρίως στην κοιλιά, το στήθος, τους γλουτούς και στους βραχίονες. Αμέσως όμως μετά τον τοκετό, οι ειδικές θεραπείες με τοπικές κρέμες, λέιζερ ή δερμοαπόξεση συμβάλλουν σημαντικά στη μείωσή τους. Θυμηθείτε όμως πως δεν πρέπει να αφήσετε να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τον τοκετό μέχρι να επισκεφτείτε τον δερματολόγο σας, γιατί, εάν μεσολαβήσουν πολλοί μήνες, η θεραπεία δεν θα είναι αποτελεσματική.
Κυτταρίτιδα
Στο δεύτερο με τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης η κυτταρίτιδα αυξάνεται στο σώμα της εγκύου, κυρίως ως αποτέλεσμα των ορμονικών μεταβολών καθώς και της αύξησης του βάρους. Για την αντιμετώπισή της εφαρμόζονται τοπικές κρέμες και οι μέθοδοι λέιζερ και μεσοθεραπείας.

Info
Οι ραγάδες και η κυτταρίτιδα που εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη συνδέονται άμεσα και με τη γενετική προδιάθεση κάθε γυναίκας. Η σωστή διατροφή και η άσκηση αποτρέπουν σε μεγάλο βαθμό την εμφάνισή τους.
Φουσκώματα - Πρήξιμο
Το πρήξιμο που παρατηρεί η γυναίκα στο σώμα της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι είτε αποτέλεσμα της κατακράτησης υγρών που δημιουργεί η υπερπληθώρα ορμονών ή ένδειξη κάποιου οιδήματος που κρύβει παθολογικά αίτια.
Πώς μπορεί να δημιουργηθεί ένα οίδημα; Στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες που η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, τα αγγεία διαστέλλονται και παρατηρείται μια καθυστέρηση της μεταφοράς του αίματος από τα κάτω άκρα προς την καρδιά, με αποτέλεσμα το υγρό πλάσμα του αίματος να εξαγγειώνεται (να βγαίνει έξω από τα αγγεία), να παραμένει μέσα στους ιστούς, να τους διαποτίζει και να δημιουργεί αυτό το πρήξιμο. Σε ό,τι αφορά την κατακράτηση υγρών, σε κάποιες γυναίκες είναι τόσο έντονη που μπορεί να οδηγήσει και σε παραμόρφωση του προσώπου, ενώ σε άλλες είναι σχεδόν ανεπαίσθητη.

Χρήσιμα tips
-O προσεκτικός καθαρισμός των θηλών, του στήθους και της περιγεννητικής περιοχής είναι απαραίτητος για την έγκυο. Η αύξηση του σωματικού σας βάρους και οι συνεχείς ουρήσεις μπορεί να προκαλέσουν έναν ερεθισμό στην περιγεννητική περιοχή ή ακόμη και μολύνσεις όπως η αιδοιοκολπίτιδα (κύρια συμπτώματά της είναι τα πολλά υγρά, ο κνησμός, οι κοκκινίλες και ο ερεθισμός), που μπορείτε να προλάβετε διατηρώντας συνεχώς την περιοχή καθαρή.
-Διαλέξτε στηθόδεσμους που δεν πιέζουν και δεν ερεθίζουν το στήθος σας. Εν όψει της γαλουχίας πρέπει να το προφυλάξετε από οποιουσδήποτε μικροτραυματισμούς και μολύνσεις.
-Μην τρομοκρατείστε όταν δείτε διάφορα ασυνήθιστα συμπτώματα να εμφανίζονται στο σώμα σας. Θυμηθείτε πως, σε συνεργασία με τον γιατρό σας, θα μπορέσετε να τα αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά.
-Μην ανησυχήσετε εάν παρατηρήσετε πως οι παλάμες σας ιδρώνουν πολύ και έχουν έντονο κόκκινο χρώμα. Είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό σύμπτωμα που συνδέεται με τις ορμονικές διαταραχές.

Info
-Μερικές παθήσεις όπως η ψωρίαση, η ατοπική δερματίτιδα και όλα τα εκζέματα βελτιώνονται σε μεγάλο βαθμό κατά την εγκυμοσύνη. Άλλες πάλι (κυρίως οι ιοί), όπως οι μυρμηγκιές, τα κονδυλώματα, τα θηλώματα, τα χειλοειδή και οι συστηματικές νόσοι του κολλαγόνου επιδεινώνονται πολύ. Ακόμη όμως και για αυτές που χειροτερεύουν, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστούν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
-Τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε μια γυναίκα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης της δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα παρουσιαστούν και σε επόμενες εγκυμοσύνες ούτε πως θα εμφανιστούν απαραίτητα σε όλες τις εγκύους.

Της Φλώρενς Τοκατλιαν
Με τη συνεργασία της Δερματολόγου-Αφροδισιολόγου Αμαλίας Γκουζούνη και του Μαιευτήρα-Χειρούργου-Γυναικολόγου, Δρος Πανεπιστημίου Αθηνών, Σαράντη Κωστίκογλου